Pošalji dokument na e-mail

Evropska komisija je predstavila 16.07.2020. godine Smjernice za zaštitu sezonskih radnika u Evropskoj uniji u kontekstu pandemije virusa COVID-19.

Smjernicama se pozivaju nacionalne vlasti i socijalni partneri da ulože dodatni napor u ispunjavanju svojih obaveza kojima obezbjeđuju pravilnu primjenu zakona. Uključuju se konkretne preporuke i sugestije o aktivnostima koje treba preduzeti na nacionalnom nivou ili na nivou EU.

Evropska komisija je u svojoj izjavi naglasila da prekogranični sezonski radnici uživaju širok spektar prava koja mogu varirati u zavisnosti od toga da li su državljani Unije ili državljani trećih zemalja.

U skladu sa slobodom kretanja radnika i načelom jednakog postupanja i nediskriminacije, građani EU imaju pravo da traže zaposlenje, uključujući sezonsko zapošljavanje, u drugoj državi članici, na dobijanje iste pomoći od državnih službi za zapošljavanje i prihvatanje zaposlenja pod istim uslovima kao i državljani države članice domaćina. Ako prekinu posao bez svoje krivice, zadržavaju status radnika u državi članici domaćinu šest mjeseci, pod uslovom da se registruju kod službi za zapošljavanje.

Države članice su pozvane da preduzmu neophodne korake u cilju rješavanja neprijavljenog rada sezonskih radnika i da koriste Evropsku platformu protiv neprijavljenog rada.

Sezonski radnici iz EU zaposleni u jednoj državi članici koje je poslodavac poslao u drugu državu članicu smatraju se zaposlenima u smislu Direktive 96/71/EZ. Kriza COVID-19 osvjetlila je često loše uslove života, kao i radne uslove i bezbjednost na radu sezonskih radnika. Zabilježen je veći broj slučajeva kršenja prava sezonskih radnika tokom krize, a tekući problemi sa kojima se suočavaju sezonski radnici su pogoršani.

Sezonski radnici uživaju ista prava i zaštitu na radu kao ostali radnici u određenoj državi članici. Direktiva 89/391/EEZ („Okvirna direktiva“) određuje niz obaveza za poslodavce, uključujući procjenu profesionalnog rizika po bezbjednost i zdravlje radnika i u kontekstu njihovih odgovornosti usvajanje neophodnih mjera za zaštitu bezbjednosti i zdravlja radnika, informisanost i obuke.

Države članice su pozvane da pruže praktična uputstva manjim kompanijama, takođe kroz kontrolu, o najefikasnijim mjerama koje treba preduzeti za rješavanje rizika po zdravlje i bezbjednost, posebno one koje se odnose na COVID-19, zajedno sa informacijama o primjenjenim podsticajima. Takođe bi mogli pružiti specifičnu podršku manjim kompanijama u sektorima u kojima je rizik od širenja COVID-19 veći.

Kriza COVID-19 istakla je često loš smještaj sezonskih radnika i uslove u kojima se prevoze na posao. Komisija stoga poziva države članice da preduzmu sve neophodne mjere kako bi obezbijedile pristojne radne i životne uslove za sezonske radnike.

Državljani trećih zemalja koji borave izvan Unije i koji su primljeni na teritoriju države članice radi zapošljavanja kao sezonski radnici takođe imaju pravo na jednak tretman sa državljanima države članice domaćina u pogledu socijalnog osiguranja.

Da bi smanjili rizik od infekcija, poslodavci bi sezonskim radnicima trebalo da omoguće i lak pristup informacijama o opasnostima na radu i bezbjednosnim zahtjevima i svim uputstvima i postupcima za zaštitu zdravlja.

Komisija će nastaviti da sarađuje sa državama članicama, socijalnim partnerima, Evropskom agencijom za bezbjednost i zdravlje na radu (E-OSHA) i Evropskom agencijom za rad (ELA) na ovom važnom pitanju. Takođe EK je planirala niz akcija na jačanju zaštite prava sezonskih radnika.

Komisija će se dalje baviti konkretnim akcijama koje se odnose na zdravlje i bezbjednost radnika, uključujući sezonske radnike, u kontekstu predstojećeg Strateškog okvira EU za zdravlje i bezbjednost na radu.